مجله خبری تشریفات

امامزاده حیدرکلاک کرج ،در ۵ کیلومتری شهر پک پذیرایی ترحیم مشهد کرج در حیطه کلاک واقع گردیده است . بقاع مطهر امامزاده از نوادگان حضرت زین العابدین علیه السلام دارای اسم و رسم به امامزاده حیدر علیه السلام به چشم می خورد.کلاک حیطه ای در سمت شمال شرق شهرستان کرج واقع گردیده‌است . این منطقخه از سمت غرب به پل دیرین کرج ئو آابدی های خلج آباد و کلاک جدید و از سمت جنوب به ناحیه سرحد آباد از شمال به کوههای دشته و در غایت ازسمت شرق به به بخشها گرمدره و کوهک و وردآورد محصور میباشد .

در واقعیت کلاک اولی حیطه میباشد که محل معاش اقوامی بوده میباشد . بعد ها با انباشته شدن جمعیت آن‌ها بخش ها دیگری مانند سرجوب ، حصار ، سرحدآباد ، و قصبچه کرج را به وجود آورده میباشد . و اساسا روستای کلاک بالا ،راز منشأ به وجود آورنده شهرستان کرج میباشد .این ناحیه کوهستانی و خوش آب هوا در قبلی چشمه های زیادی داشته میباشد ولی فعلا صرفا یکی‌از دو چشمه آن باقیمانده میباشد.

این امامزاده یک کدام از قبیل امامزاده هایی میباشد که دارنده شجره طومار میباشد. این شجره طومار با عمر ۸۰۰ ساله در کتابخانه امام رضا علیه السلام محافظت می شد که با سعی بسیار به دست متولیان امامزاده رسید و به خواسته محافظت و حفظ، در یک کادر خوشگل بر روی دیوار بقعه مطهر نصب شد‌ه‌است. متن شجره طومار بدین مضمون میباشد؛ فرزندان حیدر بن حضرت امام زین العابدین علیه السلام، حمید و مجید و فرید را در ولایت بسطام شهید کردند البته حیدر بن سید بن حضرت امام زین العابدین را در توابع ری در حیطه کلاک شهید کردند.

امامزاده حیدر بن زید بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب از نوادگان امام سجاد (ع) که یک کدام از مکانهای تاریخی و مذهبی کلاک میباشد . می‌گویند وقتی که روسها به کشور ایران حمله کرده بودند صدمات متعددی را به صحن این امامزاده وارد کرده بودند بیان کننده درپی گنجی بوده اند یا این که تنها هدفشان زخم رساندن به اماکن مقدس مسلمانها بوده میباشد به هر درحال حاضر بنای دیرین امامزاده را به تمام ویران کردند و بنای نو به تلاش اهل یک محل حیطه تجدید بنا شد‌ه‌است .در روزگار حکومت صفویه حرم‌ای خشتی و گلی خرد و بسیار بی آلایش بر روی مزار آن امامزاده ساخته شد، مساحت آن حرم بیشتر از ۲۴ متر مربع نبوده میباشد و مکانی شیخ و دلنشین برای زیارت عاشقان اهل بیت علیه السلام بود.

به ندرت باغداران محیط مقبره امامزاده حیدرکلاک کرج که همگی از اهل یک محل کلاک بودند، گلشن‌ها و زمین های دور و بر امامزاده را وقف امامزاده کردند تا به مصارف مختلف جهت اداره هرچه عالی امامزاده مطهر رسد.چه بسیار افرادی که از راه و روش به دور و در حدود قصد زیارت و تصاحب کردن حاجت بدین جای مقدس مراجعه این حاجت جایز می گردند.این مقبره در فهرست ارثیه فرهنگی نیز به تصویب رسیده میباشد.

طنبی
تیم نخستین که متشکل از اتاقی کشیده و مستطیلی پک پذیرایی ترحیم مشهد یا این که گاه اتاقی مربعی ( و حتی گاهی اتاقی به هیبت های دیگر میباشند که بیش و معدود و در بیشتر مثال ها ، معدود مساحت ترین شبستان ها در معماری کشور ایران به شمار میروند. پوشش سقف این مسجدها، گاه با طاق میباشد و گاه تیرپوش انـد.

گنبدخانه
نوع دوم شبستان ها که، فضاهایی معمولاً چهارگوش میباشند که سقف آن ها گنبدی میباشد.

ردیف دار
نوع سوم نیز که کالا قرارگیری سقف بر قسمتی از مسجدهای گرانقدر با گروه ردیف ها میباشد که گاه این سقف طاقی و گاه نیز تخت میباشد.

مرکب
نهایتاً نوع چهارم، که کالا ادغام لااقل دو نوع از سه نوع پیش گفته اند. مسجدهایی که فضای عبادی آنان از یک شبستان مرکب تشکیل‌شده میباشد؛ به معنای گنبدخانه ای که در آمیختگی با نوع ردیف دار یا این که طنبی تاسیس شده است و پیوستگی فضایی آنان چنان آمیخته میباشد که عملاً تشكیل فضایی واحد را می‌دهند. براساس نظارت های پاره ای انجام شده بر مساجد تاریخی جمهوری اسلامی ایران، در ۹۵۲ مسجد تحقیق گردیده، ۶۱۹ مسجد تک شبستانی اند و مابقی بیش تر از یک شبستان دارا هستند که درمجموع، ۱۴۳۳ شبستان در کالبد همگی ی این مسجدها وجود دارااست.

تزیینات در شبستان مسجد
از قبل از ورود اسلام به جمهوری اسلامی ایران، مردمان این مرزو بوم عبادت گاه های خویش را تزئین می کردند و عملکرد خویش را بر این می گذاشتند که محل خلوت با خدای خود را به زیباترین صورت ممکن بسازند. پس از ورود اسلام به کشور‌ایران استعمال از تزئینات معماری در مسجدها ارتقاء پیدا کرد. یکی از زیباترین این موادسازنده هنر به کار گیری از کاشی مسجد بود، که هنوز هم جزء لاینفک زیبائی مسجد اهل ایران میباشد. رنگ سپید خط نوشته مذهبی بر روی رنگ لاجورد قضیه، نشانه از برد نوروروشنایی بر تیرگی دارااست.

روی آینه کاری ضلع جنوبی بقاع، در طول چهار پک پذیرایی ترحیم مشهد متری، کتیبه ای کاشی کاری گردیده با بعدها نود سانتی متر در چهل و پنج سانتی متر روی دیوار ضلع غربی سازه، در طول پنج متر و چهل سانتی متر از کف مقبره، یک پنجره فلزی دولنگه سبز رنگ با شیشه های معمولی به بعدها یک متر و شصت سانتی-متر در یک متر و ده سانتی متر در طاق نمایی به عمق چهل سانتی متر دیده میشود. نمای داخلی این طاق نما کاشی کاری میباشد. روی آینه کاری ضلع جنوبی سازه زیارت طومار ای آینه ای صورت و سیاه رنگ منقوش میباشد. سقف سازه صاف، و پوشش نمای آن آینه کاری میباشد. کف مقبره با فرش-های ماشینی پوشانده شد‌ه‌است. در بقعه یک جاکفشی فلزی سبزرنگ، یک صندوق نذورات و یک بوفه چوبی سبزرنگ نسبتاً جدید قرار دارا‌هستند.
ورودی سرداب، در ضلع جنوب غربی بقاع، میباشد. درین بخش، در فلزی سبز رنگ یک لنگه ای به بعدها دو متر در هفتاد سانتی متر می‌باشد که راه و روش ورود به زیرزمین میباشد. بالای در فلزی تا طول یک متر به طور میله ای مشبک سبزرنگ میباشد. این در به فضایی مکعب مستطیل صورت به بعدها یک متر و بیست سانتی متر در یک متر و با طول شش متر باز میشود. دیوارهای این گوشه و کنار، ازاره ای به طول سه متر از سنگ مرمر به رنگ کرم و سبز دارا‌هستند. بیست سانتی متر انتهای دیوارها و نیز سقف این نصیب، دارنده تزیینات آینه کاری اند. سقف، مسطح و دارنده بنا فلزی میباشد. سایر دیوارها تا سقف و خویش سقف با گچ سپید پوشانده گردیده اند. هشت پله گرد فلزی در‌این گوشه و کنار قرار دارا هستند که به سرداب می رسند.

سرداب
سرداب، نصیب اساسی حرم میباشد که صورت آن مکعب مستطیل به بعد ها شش متر و پنجاه سانتی متر در سه متر و طول دو متر و بیست سانتی متر میباشد. در طول یک متری از کف سرداب، روی دیوار، سنگ مرمری مشکی رنگ با کناره آینه کاری مشاهده میشود و روی آن به خط ثلث حدیثی به‌این شکل آمده میباشد:
«ولایة علی بن ابیطالب حصنی فمن دخل حصنی امن اینجانب عذابی، یا این که فاطمة الزهرا(س)»
در ضلع غربی دیوار، فرورفتگی ای به عمق چهل سانتی متر جای‌دارد. روی دیوار ضلع غربی، در طول یک متر وبیست سانتی متر از کف زمین، سنگ مرمری سیاه با کناره آینه کاری می باشد که روی آن به رنگ طلایی و به خط نستعلیق درج شده:
«السلام علیک یا این که ابا عبدالله الحسین آستان مقدس بنات موسی بن جعفر (علیه السلام) در تاریخ ۱۳ ماه میمون رمضان ۱۳۸۲ هـ ش به وسیله هئیت جوان ها محبین الزهرا (علیها السلام) بانک بخارایی نوسازی شوید.»
دیوار ضلع شرقی سرداب تا طول یک متر شصت سانتی متر ازاره ای دارااست و بعد از آن طاق نمایی به عمق بیست سانتی متر به چشم میخورد و در آن، پنجره فلزی سبز رنگی به بعدها سه متر در پنجاه سانتی متر درنظرگرفته شده میباشد. دیوار ضلع شمال شرقی شکستگی دارااست. در مسافت میان ضلع جنوب غربی و ضلع غربی سرداب ،ستونی مکعب صورت که دارنده ازاره ای از سنگ مرمر با طول یک متر و پنجاه سانتی متر میباشد و سایر آن آیینه کاری میباشد. کف سرداب با فرش های دستی و ماشینی پوشانده گردیده و در نزدیکی آن یکسری پشتی به دیواره ها توکل داده گردیده است و یک سری کادر که مشمول زیارت طومار امامزادگان میباشد به دیوارهای چهار طرف توکل داده گردیده اند. زیارت طومار ای به تاریخ ۸/۹/۱۳۵۱ مرتبط با هفت دختران، نیز درین بخش قراردارد.
بارگاه که در همکف قرار گرفته میباشد، فلزی نقره ای به بعدها یک متر در یک متر و نود سانتی متر، فارغ از تاج و شالوده یک متر و سی سانتی متر میباشند. درون بارگاه از متاع چوب و به رنگ سبز سیر و سقف آن به طور گنبدی میباشد. کف بارگاه به انضمام دیوارهای داخلی آن تا طول سی سانتی متر پوششی از سنگ مرمر سپید دارا هستند. بارگاه دارنده سه پنجره مشبک در حین و دو پنجره مشبک در پهنا میباشد. پشت تک تک پنجره-ها، شیشه های بی رنگ قرار داده گردیده است. در بارگاه به رنگ طلایی میباشد و در ضلع شمالی آن با بعد ها یک متر و دو سانتی متر در چهل و هشت سانتی متر میباشد. در نصیب بالای در نوشته ای به رنگ طلایی میباشد:
«بسمه بلندمرتبه بارگاه مطهر، امامزادگان هفت دختران در سال ۱۳۸۳ هـ ش به وسیله اداره موقوفات و کارها خیریه شرق طهران ساخته و نصب شوید. تولیدکننده ابوالفضل ابوالحسنی میبدی»
یک شیشه بی رنگ روی نوشته در کشیده شد‌ه‌است .

حد فاصل بالاترین بخش اساسی بارگاه و تاج بارگاه یک نوار فلزی طلایی رنگ با طول دوازده سانتی متر محیط بارگاه کشیده گردیده و روی آن ابیاتی از “ادغام سد” محتشم کاشانی به خط نستعلیق درج شده میباشد. در میان هر کدام از مصراع های شعر، اسامی پنج بدن چشم میشوند. کالا اساس بارگاه از مرمر سپید با رگه های قهوه ای رنگ و به طول پنجاه سانتی متر میباشد. تاج بارگاه فلزی طلایی رنگ و به طول چهل سانتی متر میباشد. در ضلع های شمال و جنوب تاج ،هرمورد هفت گلبرگ طلایی و در ضلع های شرقی و غربی آن هرکدام چهار گلبرگ طلایی وجود دارا هستند که دربین آن‌ها اسامی ائمه اطهار (علیهم السلام) روی قضیه های آبی‌رنگ با خط نستعلیق و رنگ سپید مکتوب اند. بین کل گلبرگ های تاج، چراغ های شمعدانی قرار دارا هستند. بر مینا کاری تاج از اولِ آیه ها سوره “آدم” تا آیه ششم با خط ثلث درج شده میباشد. در چهار طرف بارگاه، چهار گلدان تبارک مسی طلایی با گل های تصنعی نهاده اند. روی سقف بارگاه پارچه مخملی به رنگ سیاه کشیده گردیده است. درون بارگاه شمایل هایی از ائمه اطهار و یک جلد سخن ا… مجید مرتبط با سال ۱۳۳۳ هـ ش گذاشته اند .

اساسا حیاط رفیعی بوده، که با ویران گشتن و فرو ریختن پک پذیرایی ترحیم مشهد طاق آن، در اواخر زمان ی زندیه و اوایل عهدوپیمان قاجاریه با بالا آوردن کف آن به طول ۲ متر و پوشانیدن سقف بوسیله الوارهای چوبی و تاسیس بام مسطح، این محوطه را به شبستان تبدیل کرده و اینک، تحت عنوان مسجد از آن استعمال می کند، تراس و گنبدخانه در طول سلجوقی تشکیل‌شده اند. .
سقف بر گردونه ۸ ردیف چوبی 4 × ۲ با شالی های سنگی غیرمنتظم پایدار میباشد و سرستون ها به مدل کرنتی میباشند.
سقف این شبستان دارنده ۱۲۴ تیر چوبی میباشد.
۴ × ۳۱ می باشدو به همین جهت به مسجد تیرپوش مشهور میباشد.
شبستان از نصیب شمالی با یک راهرو به خارج شیوه مییابد.
منار مسجد جامع اردبیل ، در مسافت ۱۶/۴۳ متری جناح غربی بدنه شبستان مهم قراردارد و علی رغم این که امروزه با منهدم شدن اجزاء متشکله و کانال به طور منفرد و غیروابسته از بنای آدینه مسجد درآمده، لیکن سابقاً به اصل مسجد متصل بوده میباشد.
منار مسجد جامع اردبیل ، به طور کامل از حیث هیبت و صورت دکوری به مدل دیگر مناره های قول سلجوقی ایجاد شده است، به طوری که بر بدنه استوانه ای منار، آجرهای رگ چین به عمل رفته و درزهای افقی آن با مهرهای گچ بری ویژه زمانه سلجوقی پوشیده شد‌ه‌است.
لازم به ذکر میباشد که اندازه های آجرهای مستعمل در اینجا شبیه به عبارتی آجرهایی میباشد که در مصالح ساختمانی مسجد به عمل رفته میباشد.
منار اساسا مشتمل بر سه نصیب مبنا، بدنه و تاج بوده میباشد که با سپری شد مجال تاج منار از میان رفته و امروزه فقط مبنا هشت ضلعی آن که با خشت قرمز رنگ و ملات گچ و آهک تشکیل شده و ارتفاع هر ضلع آن ۲/۱۰ متر میباشد و نیز بدنه ضخیم استوانهای آن به قطر پنج متر، ما‌نده میباشد.
راس دیوار جنوبی گنبدخانه را محرابی گچبری، به طول ۱۰ متر، اشغال کرده، که عمق نادر آن را بلندیش جبران می نماید.
محراب حتی از سکنج های خرد، که محل اتصال هشت ضلعی جرزها به شانزده ضلعی محل قرار به چنگ آوردن گنبد بر روی جرزهاست فراتر رفته میباشد.
هیچ سیرتکامل کتیبه یا این که نوشته ای که تاریخ ایجاد کرد محراب را معین نموده باشد، از آن به دست نیامده میباشد البته مدل معماری اسلامی محراب می‌تواند آن را در زمره شغل های عصر ایلخانی قرار دهد.
این محراب بسیار بلند در صدر ترکیبی از قطاربندی بسیار استوانه ای به صورت نقش پررنگ دارااست که در پایین آن فضای مستطیل شکلی میباشد که قاعدتاً مکان کتیبه ای بوده که نوشته های آن محو شد‌ه‌است.
بخش زیرین مشمول سه فریم عمودی میباشد که از مقرنس های خرد پوشیده گردیده است.
جهت تکان خطوط نقوش دکوری پیرامون محراب به سمت بالا کشیده گردیده و دربرگیرنده پیچ های تزئینی ظریفی به رنگهای سبز و سرخ میباشد.
در سمت راست محراب ایلخانی، دو محراب خرد و نادر طول کنارهم به چشم می‌خورد که تنها نصیب فوقانی یا این که تاج محراب آن از کف فعلی خارج ما‌نده میباشد.

آستان امامزادگان صدرالدین و بی بی خاتون (علیهما السلام) در پک پذیرایی ترحیم مشهد ضلع شرقی روستای سابق الذکر واقع گردیده است. مسافت این دو حرم از یکدیگر نزدیک به ۳ متر میباشد و هر دو دارنده بنایی با گنبد رک (مخروطی) می‌باشند. مصالح بنای آرامگا ه ها از سنگ جنازه و ملات ساروج میباشد. به حیث می‌رسد عمر بقعه سابق الذکر با دقت به شواهد معماری، مرتبط با قرنها ۸ و۹ هجری باشد. در کنار بنای این دو امامزاده درخت چنار کهنسالی جای دارد. وجود این درخت سرسبز و ضخیم منجر با صفا شدن محل شد‌ه‌است. این سازه به شماره ۸۵۷۸ در ۱۹ اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۲ به تصویب اثر ها ملی رسیده میباشد
امامزاده صدرالدین دارنده پلان هشت ضلعی بوده و در هر ضلع طاقنماهایی درنظرگرفته شده میباشد . امامزاده بی بی خاتون که به حیث میرسد در بنای آن بازنویسی گردیده باشد ، دارنده شش ضلع بوده و در هر ضلع طاقنماهایی تاسیس گردیده‌است .
بنای امامزادگان صدرالدین و بی بی خاتون روستای مومج به انگیزه واقع شدن در محدوده آرامستان ده دارنده محدودهمعین بوده و وجود چند قبر از اهل یک محل روستا عذر و بهانه ای برای سعی و پیشگیری از ادامه تخریب امامزادگان گردیده‌است .
یکی ایرادات روستاییان مومج شهرستان دماوند نوسازی و تجدید بنا این امامزاده است که به انگیزه فرسوده شدن ساختمان آن در درحال حاضر ریزش و تخریب میباشد البته به انگیزه وجود آرامستان روستا در محدوده دو امامزاده و دفن یکسری میت در کنار دیواره این دو امامزاده مشکلاتی برای تجدید بنا آن ساخته شده است .
به اطمینان عموم امامزاده صدرالدین و بی بی خاتون خواهر و اخوی می‌باشند . در عصر حجر به مردان و پسران روستا اذن نمی دادند وارد زیارتگاه بی بی خاتون شوند اطمینان داشتند نامحرم نباید وارد خواهد شد .
در عصر کهن برای اعمال هر عمل مهمی به زیارت امامزادگان می رفتند و از آنان اذن می گرفتند مانند عروسی و رفتن به مهاجرت زیارتی . به گفته هم محلی این امامزادگان شخص نابینایی را شفا داده میباشد .

طهران ـ شهرستان دماوند ـ نصیب مرکزی ـ شهر دماوند ـ دهستان ابرشیوه ـ دهستان مومج

چه‌گونه یک مراسم ترحیم مطلوب برگزار کنیم؟

مراسم ترحیم با خواندن قرآن شروع می شود، بایستی پک پذیرایی ترحیم مشهد از یک قاری دعوت گردد تا قرآن را شیوا و پک پذیرایی ترحیم مشهد رسا خواندن نماید. معمولاً آیاتی با زمینه قیامت و مرگ خوانده می شود. آنگاه سخنران متوفی را معرفی می‌نماید و از سجایای اخلاقی و صفات وی به خیر خاطر می‌نماید. از طرف مهمانان به خانواده متوفی تسلیت میگوید و از طرف صاحبان عزا به عده ای که در مراسم تدفین و مجلس ختم در کنار آن‌ها بوده‌اند، سپاس می‌نماید.

در گزینش سخنران و مداح بسیار بایستی دقت کرد تا عده ای باخبر و باسواد گزینش شوند. مداح بایستی مسلط بر تلاوت قرآن، سخنوری برای تشکر و تسلیت، تلاوت اشعار پندآمیز یا این که اشعاری در مدح متوفی، مدیحه و دعای نقطه پایان مجلس باشد. مداحی جوری نباشد که به مکان التیام، داغ صاحبان عزا را بیشتر نماید. تسلیت اعلام کردن و تشکر کردن می بایست مختصر و اثرگذار باشد و از اتلاف وقت غربت خواهد شد. معمولا مرسوم میباشد از بزرگان حاضر در جمع یا این که عده ای که تسلیت و گل رسول‌اند، تشکر گردد. این دستور بایستی با نرم‌افزار و سریع باشد.

بعداز سخنران، واعظ که معمولا روضه خوان می باشد، ماجرا و اشعار شرعی با زمینه مرگ، معاش بعد از آن، قیامت و آخرت می‌خواند و برای جا ماندگان طلب شکیبایی می‌نماید. بعداز واعظ هم مداح می‌آید و معمولاً از حادثه کربلا کلام می گوید و برای متوفی طلب رحمت و مغفرت می‌نماید. بعضا خانواده‌ها به مکان مداحی و یا این که در کنار آن از گروه‌های دف یا این که نی‌نواز که ساز‌هایی عرفانی هستند، دعوت می‌نمایند. البته بایستی در نظرداشت که وقت گیر شدن مراسم سبب خستگی مهمانان و کلام زدن آنها با هم گردیده و در بهره سبب ساز بهم میل کردن سکوت و نظم مراسم می شود.

تزیینات کاشیکاری مسجد روضه خوان پک پذیرایی ترحیم مشهد لطف الله در باطن از ازاره ها به بالا تمامی از کاشیهای معرق پوشیده شد‌ه‌است.
درون و بیرون گنبد از کاشیهای معرق گرانبها پوشیده گردیده‌است.
کاشیکاری پوشش داخلی گنبد از آغاز تا پایان حدوداً به یک اندازه میباشد و تزیین گنبد را تشکیل می دهد.
ساقه گنبد با کاشی هایی آبی و نقوش گل و بوته و کتیبه هایی از کاشی های معرق مشتمل بر یکسری سوره کوتاه از قرآن، تزیین شد‌ه‌است.
گنبد مسجد روضه خوان لطف الله از طرفی به خیال عظمت و از طرف دیگر بواسطه تزییناتی با نقش و نگارهایی به رنگ آبی رنگ سیر بر روی مورد کرمی لحاظ هر بیننده ای را به خویش جلب و نماید.
دیوارهای داخلی از یک هشت ضلعی آغاز می شود، این هشت ضلعی ها هریک بوسیله کاشیهای طناب مانند فیروزهای محدود گردیده و خطوط بسیار قشنگ که از اثرها علیرضا میباشد مانند قابی هریک از اضلاع هشتگانه را بین می‌گیرد.
این خطوط در کاشیهایی به رنگ سپید تعجب آور و میان کاشیهای آبی رنگ تیره به فعالیت رفته میباشد و زاویه هایی که از این هشت ضلع به وجود آیند مبنا خمیدگی تعالی را تشکیل می دهند. خمیدگی گنبد را دیوارهای باد کنک صورت زاویه داری به اضلاع هشت گانه وصل میکند.
تزیینات سطح داخلی گنبد عبارت میباشد از ستاره های بسیار والا مکرر به زرد رنگ طلایی که با طرح درهمی از پیچک های به هم بغرنج پوشیده شد‌ه‌است.
کاشیکاری سایر گنبد از طاق رومی هایی تشکیل‌شده میباشد که هر مورد دربرگیرنده گل و بوته های زیبایی است این گل بوته ها در پارچه بافی هم به فعالیت رفته میباشد.
نقوش و طرح کاشی های به فعالیت رفته در مسجد روحانی لطف الله از بی سابقه ترین و دقیق ترین نقوش عصر صفوی می‌باشند که منبع الهام نصیب بقیه هنرهای معاصر است.
نقوش و رنگ های به عمل رفته در کاشی کاری استادانه گنبد مسجد روضه خوان لطف الله از زیباترین کاشی کاری های جان دار در معماری کشور ایران میباشد.
اسلیمی و ختایی به شغل رفته درین کاشی ها از استحکام، نازکی، زیبایی، ابهام پیاده سازی و اجرایی برخوردارند که قادر است در وجه تمایزش با نقش مایه های کاشی هـم عصر هایش محسوب شود.
در حوالی گنبد به فواصل منظم رخنه‌ هایی در قطر گنبد درنظرگرفته شده که بوسیله پنجره های گچیری از درون و بیرون مسدود می گردد این گچبری ها عبارتند از طرح های منظمی که به نسبت معادل خلأ میان آنان وجود داراست.
بخش پایینی دیوارهای این محوطه با سنگ مرمر رنگ زرد پوشیده گردیده است، سکوهای والا کناری هم از همین نوع سنگ می‌باشند.
در ورودی مسجد روضه خوان لطف الله به طور دو لنگه میباشد که از چوب چنار یکدست درست شده اند و بعد از سپری شد چهارصد سال هنوز پابرجا می‌باشد.
در جلوی مسجد آبگینه زیبایی قرار داشته که پوشش کف گنبدخانه از مال گچ بوده و پنجره های چوبی منصوب در آن نور و روشنایی زیرزمین را حفاظت میکرده میباشد.
یک کدام از شاهکارهای بی سابقه معماری را در محراب مسجد روضه خوان لطف الله می قدرت رویت کرد، درین محراب کاشی کاری های معرق و مقرنس های بسیار ظریفی دیده میشود و همینطور دو لوح درون محراب وجود دارااست که عبارت « فعالیت حاجتمند حقیر محتاج بر بخشش خداوند محمدرضا این مدرس حسین بنای اصفهان » روی آن حک گردیده‌است.
محراب مسجد روحانی لطف الله به خیال و خاطر رنگ منزه و صافش، همینطور ترکیبات و خطوط هماهنگش بسیار گیراست.
محراب از یک تاق دندانه دار تشکیل‌شده که بر فراز آن نقوش و دقیق اسلیمی نقش بسته میباشد معرق این تاق کنگره دار از درون دارنده مقرنسهای صدفی صورت میباشد که در انتهای آن به نقوش گیاهی زیبایی مرتب گردیده است و در کتیبه های فضا محراب مسجد لطف الله روایاتی از رسول اکرم(ص) و امام ششم شیعه ها امام جعفر راست گو(ع) نقل گردیده‌است.
اشعاری نیز بر کتیبه های ضلع های شرقی و غربی مشاهده می شود که احتمالاً سراینده آن‌ها روحانی بهایی، عارف دانشمند و شعر سرا تبارک عصر صفوی میباشد.
رنگ زیبای گنبد، این مسجد را در میان کلیه مساجد اصفهان متمایز نموده است. زیبایی رنگ کاشیکاریهای آن اعم از معرق یا این که هفت رنگ در نوع خویش بی سابقه میباشد. رنگهایی که در روضه خوان لطف الله مشاهده می شود عبارتند از آبی‌رنگ، لاجوردی، سبز، سپید و به صورت پیروز رنگ کرمی یا این که به عبارتی نخودی به کار گیری این رنگها و هم نشینی آن با فروغ، بیننده را محدود خویش میکند.
یکی‌از نقوشی که در چهار سمت مسجد روحانی لطف الله به وفور دیده می شود نقش ستارگان میباشد. این ستارگان از زیر به بالا چهارپر می‌باشند و در بالاترین نقطه دیوار به یک ستاره پنج لبریز تبدیل می گردد.

اولی چیزی که در معماری امامزاده باتقوا طهران نگاه‌ را به سمت پک پذیرایی ترحیم مشهد خویش جذب می‌نماید، رنگ آبی رنگ فیروزه‌ای بی‌نظیرکاشی‌کاری گنبد و گلدسته‌های آن میباشد. معماری این جای مقدس دسته جامعی از ادغام رنگ‌ها و طرح‌هاست. دیوارهایی با ضخامت زیاد، طاق‌ها و طرح چهارگوشه این سازه به مدل معماری قرن هفتم و هشتم هجری قمری درست شده. می‌اقتدار خاطرنشان کرد معماری این جای مقدس ترکیبی از مدل سنتی و باستانی اهل ایران و هنر دست معماران معاصر میباشد.

حیاط ورودی و ۴ رواق در ضلع شمالی محوطه قرار دارا‌هستند. در بالا صحن امامزاده یکی آرامستان‌های طهران بود؛ البته پس از مدتی مراسم تدفین درین محل ممنوع شد و با سپری شد فرصت اثر ها قبرهای کهن نیز هلاک شد. در بالا محیط امامزاده دیوارکشی گردیده بود و فضای محصوری داشت؛ البته با اجرای طرح بسط خیابان تجریش، دیوارهای دیرین حاد شد. فعلا بخشی از گورستان به بوستان تبدیل شد‌ه‌است.

ورودی‌های متفاوت
در ضلع‌های جنوب، شرق و غرب امامزاده سه ورودی گوناگون جای‌دارد که ورودی جنوبی و شرقی به بازار تجریش روش داراست و ورودی غربی به ترمینال باطن شهری تجریش منتهی میشود. برای دسترسی به ورودی‌های امامزاده می بایست بخشی از مسیر را پیاده طی فرمایید و از بازارچه یا این که ترمینال وارد فضای امامزاده گردید.

بازدید از امامزاده برای مردم آزاد میباشد و محدودیتی ندارد. درب‌های ورودی این ضریح در شش ماه ابتدایی سال از اذان صبح تا ۱۲ شب و در شش ماه دوم سال از اذان صبح تا ۱۱ شب گشوده میباشد. اما برای بازدید از این جای مقدس می بایست به محدودیت‌های اوضاع و احوال گردیده بخاطر سرایت COVID-19 هم دقت داشته باشید. آستان امامزاده معمولا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی گشوده میباشد؛ ولی در شکل ایفا محدودیت‌های کلی، درب‌های ورودی بسته گردد. برای استحضار از این قضیه، مسلما قبل از بازدید، وب سایت امامزاده پارسا طهران را بررسی نمائید.

وبلاگمقالات آموزشیمسجد سید اصفهان (تاسیس واپسین پک پذیرایی ترحیم مشهد بنای دارای اسم و رسم قاجار در اصفهان 130 سال طول کشید)
5/5 - (27 امتیاز)
مسجد سيد از مساجد اصلی در کشور‌ایران و واپسین بنای دارای شهرت عصر قاجار میباشد که در شهر اصفهان، جنب بازارچه ی بید آباد واقع گردیده است که به مسجد سید اصفهان نیز آوازه دارااست.

تاریخچه مسجد سيد
ساختمان این سازه که از اثر ها با شکوه زمانه قاجار میباشد، چنان که در کتیبه ی حیاط نیز آمده در سال ۱۲۵۵ به اتمام رسید. مسجد سيد اصفهان در طول محمد سلطان قاجار به وسیله حجت الاسلام حاج سيد محمد باقر شفتی که از روحانیون تعالی اصفهان و از مراجع بهتر قدر تشیع در طی خویش بود، محور گذاری شد.

با اعتنا به کتیبه های جانور در سازه، تاسیس ساختمان و تزئینات آن نزدیک به ۱۳۰ سال به ارتفاع انجامیده میباشد. مسجد سید اصفهان یکی‌از مثال های نمادین و به یادماندنی هنر اسلامی میباشد که با ویژگیهای متفاوت، دیده اهل لحاظ را به خویش جلب می کند.

رسیدگی های باستان شناختی نشانه می‌دهد که الگوهای پک پذیرایی ترحیم مشهد مختلفی از آئین تشییع جنازه در سراسر عالم وجود داشته میباشد. رسوم تشییع‌جنازه پیوسته از خصوصیت های پررنگ ی شرعی به‌حساب می‌آید. سوزاندن، مومیایی کردن و در دامن طبیعت گذاشتن. این دستور موجب تنوع مراسم تدفینی و به تبع آن گوناگونی صورت و کالبد آرامگاه ها و فضاهای تدفینی گردیده است.

سیرتکامل شـناسـی کالبدی آرامگاه در کشور‌ایران و بسـتر جغرافیایی
معماری آرامگاه در حوزه فلات کشور‌ایران دارنده گوناگونی و شباهتها و تفاوتهای متعددی میباشد. این و گستره تنوع کالبدی خلال اثر پذیری از نوع مواجهه فرهنگی با مورد تشییع جنازه، به صورت قابل مراعات ای از مختصات اقلیمی و توپو گرافی یک حوزه‌ متاثر میباشد.

به عنوان مثال سیرتکامل آرامگاه با پلان مربع و گنبدپوش یا این که به عبارتی آتشکده ای در تمامی مکان کشور ایران مشهود است. این نوع آرامگاه از لحاظ تزیینات و نحوهی پوشش و هیبت گنبد و جداره ها در بخشها متعدد از یکدیگر متمایز میشود.

برای مثال مصالح در گوشه دریای شمال مقاوم در قبال رطوبت و صورت گنبد مخروطی می‌باشد. در بندر چابهار و از مدل های هندی و پاکستانی به کارگیری میشود.

همین طرح در ناحیه ی کوهستانی با جداره های کلفت و سقف کوتاه با طاق های گنبدی و بازشوهای خرد ساخته میگردد.

در بخشها گرم و کم آب مرکزی همین پلان گنبدی با مصالح خشتی و آجری گنبد منحنی سقف بلند میگردد.

از سایر مثال آرامگاهای کشور ایران ساختمان بلند بقاع ها می باشند هر یک‌سری استارت شغل این سیرتکامل از شمال کشور ایران بوده میباشد ولی در شهر ری پا گرفته میباشد و در خطه ی عجم و کنارهی خلیج عجم و دریای عمان چشم نمی‌شود.

تدوین اصـول و الگوهـایی بـرای پیاده سازی آرامگاه های جمهوری اسلامی ایران
سنت تشکیل داد آرامگاه در جمهوری اسلامی ایران ریشه های بسیار عمیقی در تمدن و باورهای عموم دارااست که منجر پیدایش مفاهیم و آداب زیارتی گوناگونی گردیده‌است.

این مفاهیم به نوبه خویش در تکوین کالبد آرامگاه بسیار اثر گذار بوده اند. بعد از آن معنوی شخصیت متوفی نیز در بسط و حیات آرامگاه وی دارای اهمیت میباشد. لذا در تدوین الگوهای پیاده سازی آرامگاه های کشور‌ایران آغاز به آشنایی شخصیت متوفی برای جهت دهی درست خیس در ایده پردازی و آن گاه، مجموعه بندی اشکال کالبدی، کارکردی، و معنایی آرامگاه ها لزوم داراست.